Türkiye, 31 Mart günü yerel yönetimleri belirlemek amacıyla sandık başına gitti. 57 milyon 93 bin 985 seçmen oy kullandı. Tüm partiler için büyük önem taşıyan İstanbul sonuçları netleşmeden A.A. verileri kesince gergin bir bekleyiş başladı. Sabah saatlerinde YSK Başkanı Sadi Güven, Ekrem İmamoğlu‘nun 4.159.650 oy, Binali Yıldırım‘ın ise 4.131.751 oy da olduğunu açıkladı. İmamoğlu sosyal medya hesaplarından başkanlığını ilan etti.
25 İL EL DEĞİŞTİRDİ
Türkiye’de yapılan yerel seçimlerinin resmi olmayan sonuçlarına göre, pek çok il el değiştirdi. İlk kez ittifaklarla gidilen yerel seçimin kazananı MHP olduğu gözlendi. İyi Parti ise ittifak kurduğu iller dahil bir ilde sandıktan birinci çıkamadı. Mansur Yavaş’ın seçim zaferini ilan ettiği başkent Ankara 25 yıl sonra el değiştirdi. Kayyum atanan Şırnak, Ağrı ve Bitlis, HDP’den AKP’ye geçti. CHP ise ittifaklar sayesinde Orta Anadolu’da seçim kazandı. Türkiye genelinde toplam 25 il el değiştirdi.
İSTANBUL İÇİN GERGİN GECE
İzmir’de CHP’nin adayı Tunç Soyer, Ankara’da Millet İttifakı’nın adayı Mansur Yavaş galibiyetini erken saatlerde ilan etti. Saatlerin ilerlemesiyle birlikte İstanbul’da Millet İttifakının adayı Ekrem İmamoğlu ile Cumhur İttifakının Adayı Binali Yıldırım arasındaki oy farkı 4 binin altına indi.
İstanbul’da İmamoğlu ile Yıldırım arasında oy farkının 5 binin altına inmesinin ardından AA’dan gelen veri akışı seçim gecesi 23 30 civarı durduruldu. 1 Nisan sabahı saat 10 00’da Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Sadi Güven, İmamoğlu’nun 4.159.650 oy, Yıldırım’ın ise 4.131.751 oyda olduğunu belirtti.
CUMHUR İTTİFAKINDA KAZANAN MHP OLDU
AA’dan gelen kesin olmayan verilere göre; 2014’te 21’i büyükşehir olmak üzere toplam 53 ilde ipi göğüsleyen AK Parti, 31 Mart yerel seçimlerinde 40 ilde yönetimi aldı. AKP ile MHP yerel seçime birçok ilde Cumhur İttifakı olarak girse de; Kütahya, Çankırı, Kastamonu, Amasya, Bayburt, Erzincan ve Karaman’da her iki parti de kendi adaylarıyla yarışa girdi. Bu kentlerde MHP adayları kazandı.
İstanbul’da yarışın çekişmeli geçtiği yerel seçimlerin ardından gece 01 00’de Ankara’da AK Parti Genel Merkezi önünde geleneksel balkon konuşması yapan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan “Milletimiz bizi 15.defa sandıkta birinci yaptı” dedi. Ancak “İstanbul’da kazandık” demediği dikkat çekti. “Ankara’da ve İstanbul’da ilçelerin çoğu AK Parti’de ya da Cumhur İttifakı’nda. Halkımız büyükşehir belediyesini verse bile ilçeleri AK Parti’ye vermiştir” diye konuştu.
DÜNYA TÜRKİYE SEÇİMLERİNİ BÖYLE GÖRDÜ
Odatv.com internet sitesinin dünya medyasından derlediği gazete haberlerinde, seçim sonuçlar için,“Erdoğan ve partisinin yenilgisine işaret ettiği” ve seçmenin “ekonomik durumdan memnuniyetsizliğini sandığa yansıttığı” yorumları yapıldı.
İngiliz Guardian gazetesinin haberinde seçimlerin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yönetimi için “kritik bir sınav” niteliğinde olduğu yorumu yapıldı.
Haberde, “Türkiye genelinde rutin bir belediye seçimleri olması gerekirken, bu seçimler Erdoğan’ın 16 yıllık iktidarı için bir referanduma dönüştü ve ülkedeki ekonomik durum Erdoğan’a olan halk desteğini azaltmaya başladı” denildi.
“HAYAT PAHALILIĞININ BEDELİNİ…”
“İlk sonuçlar AKP’nin iktidara geldiği 2002’den bu yana aldığı ilk önemli yenilginin işaretleri” yorumunu yapan gazete, HDP’nin de kayyum atanan bazı belediyeleri geri aldığına ve seçimle bağlantılı çıkan şiddet olaylarında en az dört kişinin öldüğü, onlarca kişinin de yaralandığını ifade etti.
Haberin devamı ise şu şekilde:
“Erdoğan’ın iktidarı güçlü ekonomik büyümeyle öne çıkıyordu. Ama geçen yıl yaşanan liradaki düşüş geçen ay resesyona neden oldu. Enflasyon yüzde 20’ye yakın seyrediyor, hayat pahalılığının bedelini de AKPli işçi sınıfı seçmeni ödüyor.
Cumhurbaşkanının kendisi oy pusulasında olmasa da son haftalarda dikkatleri ekonomiden dağıtma girişimiyle yılmadan seçim kampanyaları düzenledi. Yerel seçimleri ‘ulusal beka’ meselesi olarak gördü ve muhalefet partilerini terör bağlantılı olmakla suçladı, artan enflasyon oranından ‘ülkeyi baltalamaya çalışan yabancı güçleri’ sorumlu tuttu.
Pazar günkü seçimler, cumhurbaşkanına daha fazla yetki tanıyan yeni hükümet sistemiyle Erdoğan’ın yeniden seçilmesinden sonraki ilk sandık sınavıydı.”
“RAHATLAMIŞ OLABİLİR AMA…”
Guardian, muhalefetin, enflasyon ve artan işsizlik nedeniyle AKP’li seçmenin yönünü başka tarafa çekmesi umutlarının boşa çıkmadığı yorumunu yaptı.
Gazete, “mali krizden çıkış yolunun Erdoğan’ın güçlü liderliği” olduğunu düşünü AKP’li seçmenlerin görüşlerine de yer verdi.
Financial Times gazetesi de seçimle ilgili haberinde “Cumhurbaşkanı, il sonuçlara göre iktidar ittifakı oyların yüzde 50’den fazlasını aldığı için rahatlamış olabilir. Ama büyük şehirleri kaybetmek, karlı anlaşmalar ve iş imkânları dâhil bu şehirlerle birlikte gelen himaye ağının kontrolünü de kaybetmek anlamına gelir” dedi.
“BÜYÜK BİR GERİLEME”
Amerikan New York Times gazetesi de ilk sonuçların Erdoğan’ın “Ankara ve İstanbul’u kaybettiğine” işaret ettiğini belirtip bu sonuçların Erdoğan’ın iktidarı için “büyük bir gerileme” olarak görülebileceğini yazdı:
“Erdoğan belki de siyasi kariyerinde ilk defa Türk siyasetinin gücünün merkezi Ankara ve belki de memleketi, ülkenin de iş merkezi İstanbul’da yenilgiyi tadıyor.
(…) Erdoğan’ın İstanbul’da yarışı kaybetmesi, 17 yıllık iktidardan sonra halk desteğinde düşüş yaşayan partisi için büyük bir darbe olur.”
Seçmenin en büyük kaygılarından birinin ekonomik durum olduğu belirtilen haberde şu ifadeler de var:
“Hükümet yanlısı gazetelerin köşe yazarları bile belediyelerde yolsuzluk ve kayırmacılığın seçmenleri iktidar partisinden uzaklaştırdığı uyarısında bulundu. Anketler, kararsız seçmen sayısının oranın alışılmışın dışında yüksek olduğunu gösterdi, parti yetkilileri de bunu seçmen arasındaki memnuniyetsizliğin göstergesi olarak gördü.
Muhalif adaylar değişim vaadinde bulundu ve yeni iş imkânlarının, eğitimde gelişimin ve sosyal hizmetlerin desteklenmesi sözü verdi. Bazıları Erdoğan’ı sert bir şekilde eleştirdi.
Yerel seçimler Türkiye dışında çok dikkat çekmedi. Ama belediye başkanları, il meclis üyeleri ve mahalle idareleri, Erdoğan’ın iktidarı için kritik önemde görülüyor.”
New York Times haberinde, Erdoğan’ın da siyasi kariyerine İstanbul’da belediye başkanlığı yaparak başladığını ve çöp toplama, toplu taşıma gibi hizmetlerle halk desteğini inşa ettiğini yazdı.
Gazete, başkent Ankara’da ve bazı şehirlerde sandıktan CHP’nin AKP’den önde çıkmasının, “partisi için bıkmadan usanmadan kampanya yürüten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için bir başarısızlık ve ekonomi idaresine ilişkin de seçmenin tepkisi” olduğunu belirtti.
BBC Türkçe’nin aktardığına göre, haberin devamında ise şu satırlar var:
“Belediye başkanlığı, il meclis üyeleri ve yerel idarelerin seçimi, Haziran’da cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanan Erdoğan için ulusal çapta ilk referandum özelliğindeydi. Haziran’dan bu yana Türkiye ekonomisi on yılı aşkın süredir ilk defa resesyona sürüklendi. Bu da hükümeti yatırımcıların cesaretini kıran politikaları savunmaya, fiyatlarda da artışa gitmeye zorladı.
2016’daki darbe girişiminden sonra muhaliflere yönelik baskının artması ülke içindeki huzursuzluğu tırmandırırken, Türkiye’nin Batılı müttefikleriyle ilişkisi de gerildi. Bu da Türk lirasında dalgalanmalara ve yatırımcıların da endişelenmesine neden oldu.
(…) Trump yönetimi Türkiye’deki seçimleri yakından takip izliyor ve seçim dönemi sona ermesiyle de, Suriye’deki savaş ve Türkiye’nin Rusya’dan hava savunma sistemi alması gibi Ankara’yla yaşanan tartışmaların sona ermesini umuyor.”
“SONUÇLAR ERDOĞAN İKTİDARI İÇİN BİR DARBE”
Yerel seçimler Fransız Le Monde gazetesinin de gündemindeydi.
Gazete, AKP’nin Ankara’yı kaybetmesi ve ilk sonuçlara göre İstanbul’u da kaybetme riski olmasını Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın iktidarı için “bir darbe” olarak yorumladı:
“Devasa bir başkanlık sarayı inşa ettiği başkentteki yenilgisi, AKP’nin 2002’de iktidar gelmesinden bu yana her seçimi kazanan Erdoğan için büyük bir başarısızlığa işaret ediyor. İstanbul gibi Ankara da 25 yıldır Erdoğan’ın partisi ve önceki İslamcı oluşumların kontrolündeydi.
65 yaşındaki Erdoğan, 50 günde 102 miting düzenleyerek seçmenleri partisine oy vermeye ikna etmek için her şeyi yaptı. AKP’nin ittifakı oyların yüzde 51’ini alsa da, Ankara ve Antalya ile Adana gibi büyük illeri kaybetti.”
“YARGININ ELİYLE…”
Öte yandan, Alman Stuttgarter Nachrichten gazetesinde de Türkiye’de yapılan yerel seçimlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın lideri olduğu AKP’nin elde ettiği sonuç ele alındı:
“Zafere alışkın olan Erdoğan’ın partisi AKP bugüne kadar Türkiye’de artan refah ile eş tutuluyordu. Ancak Pazar günü hükümeti ekonomik durgunluk, işsizlik ve paranın değer kaybetmesinden sorumlu tutan seçmenlerinin çoğu evde kalmayı veya rakip partilere oy vermeyi tercih etti. Eğer Erdoğan muhalefetin özellikle başkent Ankara’da elde ettiği zaferi itaatkâr yargının eliyle iptal ederse, ağır sorunlarla karşı karşıya kalır. Erdoğan hükümeti şimdiye kadar ekonomik krizin gerçek boyutlarını örtbas etti. Ama artık Erdoğan tamamen kaybetmeyi engellemek istiyorsa, ona göre davranması gerekiyor.”
DW Türkçe’nin aktardığına göre, Karlsruhe’de yayımlanan Badischen Neuesten Nachrichten gazetesi ise yerel seçimlerde seçmenin Cumhurbaşkanı Erdoğan’a düşünmesi gereken bir ders verdiğini savunuyor:
“Erdoğan’ın partisi AKP, başkent Ankara’da iktidarı kaybetti, diğer il ve ilçelerde de iktidarı muhalefete vermek zorunda kaldı. Aynı zamanda kesin olmayan sonuçlara göre İstanbul’da iktidarını korudu, Kürt bölgelerinde puan kazandı. Diğer partiler için böyle bir sonuç, kutlama yapmak için yeterli gelirdi ama parlak zaferlere alışkın AKP için yeterli değil.”